“TRỨNG CÁ” QUANH MIỆNG

Nếu bạn thường xuyên bị nổi mụn, trứng cá tập trung chủ yếu ở vùng quanh miệng thì cần chú ý rằng rất có thể đây không phải là trứng cá thông thường mà là một tình trạng da khác gọi là “viêm da quanh miệng”.

Viêm da quanh miệng là một bệnh lành tính xảy ra phổ biến nhất ở phụ nữ trẻ tuổi. Các biểu hiện bao gồm sẩn đỏ, mụn mủ, mụn viêm nhỏ hoặc các mảng màu hồng quanh miệng. Mặc dù vùng quanh miệng là vùng phân bố phổ biến nhất nhưng bệnh cũng có thể ảnh hưởng đến các vùng da quanh mắt và cạnh mũi. Viêm da quanh miệng thường đáp ứng dễ dàng với điều trị nhưng có thể mãn tính và tái phát.

Nguyên nhân và các yếu tố nguy cơ

Nguyên nhân chính xác của viêm da quanh miệng vẫn chưa được biết rõ. Tuy nhiên, các nghiên cứu lâm sàng đã tìm ra một số yếu tố liên quan và nguy cơ của viêm da quanh miệng bao gồm:

Việc sử dụng steroid tại chỗ (bôi) lâu dài sẽ làm tăng nguy cơ phát triển bệnh. Ban đầu, tình trạng viêm da sẽ đáp ứng với việc sử dụng steroid tại chỗ. Tuy nhiên, sau khi ngừng sử dụng, tình trạng da sẽ tái diễn. Điều này dẫn đến sự phụ thuộc lâu dài vào việc sử dụng thuốc. Cuối cùng, viêm da quanh miệng tiến triển ở mức độ nghiêm trọng khi sử dụng steroid kéo dài và có thể tiến triển thành một loại bệnh u hạt.

Ngoài việc sử dụng steroid đường bôi, viêm da quanh miệng đã được báo cáo xảy ra khi sử dụng corticosteroid qua đường mũi và dạng hít. Cơ chế chính xác mà steroid tại chỗ khiến bệnh nhân bị viêm da quanh miệng vẫn chưa được hiểu rõ. Người ta đã công nhận rằng steroid tại chỗ ảnh hưởng đến hệ vi sinh vật của nang lông, điều này có thể góp phần gây ra tình trạng này.

Một số loại thuốc bôi có thành phần Corticoid.

Cũng liên quan đến cơ chế rối loạn hệ vi sinh trên da, một số nhà nghiên cứu đã đề xuất vai trò gây viêm da quanh miệng của nấm Candida albicans, vi khuẩn fusiform và ký sinh trùng Demodex.
Việc sử dụng kem đánh răng có fluoride cũng có liên quan đến bệnh viêm da quanh miệng. Vì vậy, thay thế bằng các loại kem đánh răng không chứa fluoride được khuyên dùng.
Ngoài ra, nhai kẹo cao su và trám răng có liên quan đến viêm da quanh miệng.
Một số sản phẩm mỹ phẩm là nguyên nhân gây ở một số bệnh nhân.
Với tình trạng này chiếm ưu thế ở phụ nữ, các yếu tố nội tiết đã được xem xét trong nguyên nhân. Tuy nhiên, thuốc tránh thai đường uống lại được đánh giá có liên quan đến việc cải thiện tình trạng viêm da quanh miệng.

Sử dụng mỹ phẩm cũng có liên quan đến nguyên nhân gây viêm da quanh miệng.

Chẩn đoán viêm da quanh miệng

Viêm da quanh miệng được chẩn đoán chủ yếu dựa vào lâm sàng, mặc dù sinh thiết da nên được xem xét với biểu hiện không điển hình hoặc kém đáp ứng với điều trị.
Viêm da quanh miệng cũng cần chẩn đoán với các vấn đề da khác bao gồm:
Rosacea (Trứng cá đỏ) biểu hiện dưới dạng các sẩn và mụn mủ viêm, chủ yếu ở vùng giữa mặt, bao gồm cả mũi. Bệnh nhân thường có ban đỏ, giãn mao mạch kèm theo đỏ bừng mặt. Nhiều tác giả coi viêm da quanh miệng là một biến thể của bệnh trứng cá đỏ, vì 2 tình trạng này thường đáp ứng với các liệu pháp điều trị giống nhau.
Mụn trứng cá thông thường biểu hiện dưới dạng mụn đầu trắng, mụn đầu đen, sẩn viêm, mụn mủ, u nang và mụn trứng cá chủ yếu ở mặt, nhưng cũng có thể ảnh hưởng đến ngực và lưng. Bệnh nhân có thể bị nổi mụn thứ phát do cơ chế cơ học, chẳng hạn như do dây đeo mũ bảo hiểm ở cằm. Sự phân bố tổn thương có thể giống viêm da quanh miệng.

Sarcoidosis cũng có thể biểu hiện các đặc điểm tương tự như bệnh rosacea và viêm da quanh miệng với các sẩn màu nâu đỏ ở vùng quanh miệng. Thông thường, các tổn thương của bệnh sarcoidosis lan rộng hơn và có thể xảy ra ở các vị trí khác trên da và bệnh nhân thường có các triệu chứng của bệnh sarcoidosis toàn thân. Sinh thiết rất hữu ích trong việc phân biệt bệnh.
Viêm da tiết bã biểu hiện dưới dạng các mảng ban đỏ không rõ ràng với vảy tiết phân bố trên lông mày, mí mắt, da cạnh mũi, nếp gấp mũi, râu, da đầu và ngực.
Viêm da tiếp xúc dị ứng cũng có thể được xem xét. Nếu bệnh nhân bị viêm da quanh miệng không cải thiện bằng các phương pháp điều trị thông thường, nên xem xét làm test áp để loại trừ viêm da tiếp xúc dị ứng do các sản phẩm chăm sóc da hoặc chăm sóc răng miệng.
Viêm nang lông demodex biểu hiện bằng các nốt mụn đỏ và mụn mủ rải rác trên mặt. Ve Demodex được cho là có liên quan đến cơ chế bệnh sinh của bệnh trứng cá đỏ. Bởi khi soi các mụn mủ bằng kính hiển vi cho thấy rất nhiều Demodex.
Nấm da mặt cũng có thể biểu hiện bằng các sẩn đỏ có vảy và các mảng hình cung. Chẩn đoán có thể được loại trừ bằng cách thực hiện xét nghiệm với KOH và kiểm tra vảy bằng kính hiển vi.

Điều trị, tiến triển và tiên lượng

Các nguyên tắc điều trị

• Dừng tiếp xúc với các yếu tố nguy cơ bao gồm steroid bôi tại chỗ và các sản phẩm chăm sóc da, kem đánh răng chứa fluoride.
• Trong thời gian điều trị, ngừng sử dụng tất cả các sản phẩm bôi ngoài trừ chế độ dùng thuốc được bác sĩ kê đơn.
• Cần liên hệ với bác sĩ khi có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào khi dùng thuốc điều trị.
• Cần phải tư vấn nhãn khoa nếu có các triệu chứng của viêm kết mạc, chẳng hạn như nóng rát, ngứa hoặc chảy nước mắt.
• Có thể cần thời gian lâu dài để thấy được sự cải thiện.

Tiến triển và tiên lượng

Viêm da quanh miệng thường là tình trạng tái phát mãn tính và thường cần điều trị lâu dài. Vì vậy, nó có thể gây ra sự căng thẳng tinh thần, sự tự ti và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Một số trường hợp có thể gây ra sẹo. Trong phần lớn trường hợp, viêm da quanh miệng có thể được điều trị hiệu quả và an toàn bởi bác sĩ.

Nếu bạn đang có các vấn đề về lão hoá da, hãy liên hệ với ekip Dr Tháp Long để được thăm khám và đưa ra những tư vấn cần thiết để kiểm soát và điều trị tình trạng này.

Thẩm mỹ Da Quốc tế Dr Tháp Long – 26 Trần Quốc Toản, Hàng Bài, Hoàn Kiếm, Hà Nội
Hotline: 08 3333 9922 – 08 3333 5522